منجی می آید

1 خشم و غضب

نیروی غضب که خداوند در وجود انسان نهاده است ، فواید بسیاری دارد ؛ به شرط آن که در اختیار و به فرمان عقل باشد و به جا به کار رود ؛ و گرنه ، شعله های آن ، همه ی هستی شخص غضبناک را می سوزاند و خاکستر می کند .

در بحث خشم، آنچه مهم است « مهار غضب » است تا ازاختیار بیرون نرود و حریم ها را نشکند و پشیمانی به بار نیاورد . در روایات ، از خویشتن داری به هنگام غضب ، سخن گفته شده و تعبیر« کظم غیظ » و «فرو بردن خشم » بسیار به چشم می خورد . قرآن کریم نیز از فروخورندگان خشم ستایش کرده است : « والکاظمین الغیظ » (آل عمران/134)

حضرت رسول فرموده اند : « جرعه خشمی که به خاطر خدا فرو برده شود ، نزد خداوندبرترین جرعه است » (کنزالعمال ، ح 5819 ) هم چنین ، ازامام باقر (علیه السلام ) نیز روایت است : « هرکس خشمی را فرو ببرد ، درحالی که می تواند آن را اعمال کند ، درروز قیامت خداوند دل اورا لبریز از ایمنی و ایمان می سازد .» (اصول کافی ، ج 2 ، ص 110 )

پس توجه به آثار اخروی و محبوبیت فرو بردن خشم نزد خداوند ، یکی از راه های مهار این شعله سرکش است . راه دیگر ، کمک خواستن از خداوند است : گفتن « اعوذ بالله من الشیطان الرجیم » و استعاذه به خدای متعال راه فوران این شعله ی شیطانی را مسدود می سازد. تغییر حالت و وضعیت ، از راه حل های پیشنهادی دیگری است که در احادیث آمده است ؛ یعنی کسی که خشمگین شده ، اگر ایستاده است ، بنشیند و اگر نشسته است ، برخیزد و خود را زمین بچسباند ، سکوت کند ، آن مجلس را ترک کند ، موقعیت خود را عوض کند ، به آثا سمء غضب و پشیمانی های بعدی اعمال خشم توجه داشته باشد و به یاد قدرت خداوند باشد که او را هم قهار و مقتدر است و با این عنایت ، با حلم ورزی ، آن طوفان را فرو بنشاند.

حضرت رسول (ص) به امیر مومنان (علیه السلام) فرمودند: « یا علی ، لا تغضِب ، فاذا غَضَبتَ فَاقعُد و تَفَکَر فی قُدرهِ الربِ عَلَی العِبادِ وَ حِلمِه عَنهُم …»(= ای علی ، خشمگین نشو . هرگاه غضبناک شدی ، پس بنشین و دراین بیندیش که خداوند بربندگان قدرت دارد ؛ ولی به آنان حلم می ورزد…..) ( تحف العقول، ص 14 )

قال مولانا جعفر بن محمد الصادق علیهما السلام：

???? المؤمِنُ بَینَ مَخافَتَینِ :
ذَنبٌ قد مَضی لا یَدری ما صَنَعَ اللّهُ فیهِ و عُمرٌ قَد بَقِیَ لا یَدری ما یَکتَسِبُ فیهِ مِنَ المَهالِکِ فَهُوَ لا یُصبِحُ اِلّا خائِفاً و لا یُصلِحُهُ اِلّا الخَوْفُ .

▪️مؤمن بین دو ترس قرار دارد ：
(اول) گناه گذشته که نمی داند خداوند در مورد آن چه کرده و (دوم) عمر باقی مانده که نمی داند چه زمینه های هلاکتی را در آن (برای خود) فراهم خواهد کرد ؛
لذا او همیشه ترسان است و (البته) چیزی جز ترس او را به صلاح نمی آورد.

اصول کافی , کتاب الایمان و الکفر , باب خوف و الرجاء , ح۱۲

5سفارش از رسول خدا صلوات الله علیه و آله ⁉

الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الطُّوسِیُّ فِی الْمَجَالِسِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَمَاعَةٍ عَنْ أَبِی الْمُفَضَّلِ عَنِ (الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ سَهْلٍ) عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ مُعَمَّرِ بْنِ خَلَّادٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا عَنْ أَبِیهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ:
جَاءَ خَالِدٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وسلم، فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَوْصِنِی وَ أَقِلَّهُ لَعَلِّی أَحْفَظُ فَقَالَ أُوصِیکَ بِخَمْسٍ بِالْیَأْسِ مِمَّا فِی أَیْدِی النَّاسِ فَإِنَّهُ الْغِنَى الْحَاضِرُ وَ إِیَّاکَ وَ الطَّمَعَ فَإِنَّهُ الْفَقْرُ الْحَاضِرُ وَ صَلِّ صَلَاةَ مُوَدِّعٍ وَ إِیَّاکَ وَ مَا تَعْتَذِرُ مِنْهُ وَ أَحِبَّ لِأَخِیکَ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِکَ.

↩ از على علیه السلام نقل است که مردى به خدمت پیغمبر (صلی الله علیه و آله وسلم ) آمد و عرض کرد:
یا رسول اللَّه! مرا به کمترین سخن سفارش کن شاید حفظ کنم. پیغمبر فرمود: تو را به پنج‏ چیز سفارش مى ‏کنم:
????1- ناامیدى به آنچه در دست مردم است که آن بى ‏نیازى حاضر است.
????2- بپرهیز از طمع که آن فقر حاضر است.
????3- و نماز بخوان بمانند کسى که دنیا را وداع مى ‏کند.
????4- بپرهیز از انجام کارى که عذرش را بخواهى.
????5- دوست بدار براى برادرت آنچه را بر خود دوست دارى.
وسائل الشیعه/ج۱۵ /ابواب: جهاد النفس و ما یناسبه /باب ۶٧ : بَابُ کَرَاهَةِ الطَّمَع /ح: