منجی می آید

1 خشم و غضب

نیروی غضب که خداوند در وجود انسان نهاده است ، فواید بسیاری دارد ؛ به شرط آن که در اختیار و به فرمان عقل باشد و به جا به کار رود ؛ و گرنه ، شعله های آن ، همه ی هستی شخص غضبناک را می سوزاند و خاکستر می کند .

در بحث خشم، آنچه مهم است « مهار غضب » است تا ازاختیار بیرون نرود و حریم ها را نشکند و پشیمانی به بار نیاورد . در روایات ، از خویشتن داری به هنگام غضب ، سخن گفته شده و تعبیر« کظم غیظ » و «فرو بردن خشم » بسیار به چشم می خورد . قرآن کریم نیز از فروخورندگان خشم ستایش کرده است : « والکاظمین الغیظ » (آل عمران/134)

حضرت رسول فرموده اند : « جرعه خشمی که به خاطر خدا فرو برده شود ، نزد خداوندبرترین جرعه است » (کنزالعمال ، ح 5819 ) هم چنین ، ازامام باقر (علیه السلام ) نیز روایت است : « هرکس خشمی را فرو ببرد ، درحالی که می تواند آن را اعمال کند ، درروز قیامت خداوند دل اورا لبریز از ایمنی و ایمان می سازد .» (اصول کافی ، ج 2 ، ص 110 )

پس توجه به آثار اخروی و محبوبیت فرو بردن خشم نزد خداوند ، یکی از راه های مهار این شعله سرکش است . راه دیگر ، کمک خواستن از خداوند است : گفتن « اعوذ بالله من الشیطان الرجیم » و استعاذه به خدای متعال راه فوران این شعله ی شیطانی را مسدود می سازد. تغییر حالت و وضعیت ، از راه حل های پیشنهادی دیگری است که در احادیث آمده است ؛ یعنی کسی که خشمگین شده ، اگر ایستاده است ، بنشیند و اگر نشسته است ، برخیزد و خود را زمین بچسباند ، سکوت کند ، آن مجلس را ترک کند ، موقعیت خود را عوض کند ، به آثا سمء غضب و پشیمانی های بعدی اعمال خشم توجه داشته باشد و به یاد قدرت خداوند باشد که او را هم قهار و مقتدر است و با این عنایت ، با حلم ورزی ، آن طوفان را فرو بنشاند.

حضرت رسول (ص) به امیر مومنان (علیه السلام) فرمودند: « یا علی ، لا تغضِب ، فاذا غَضَبتَ فَاقعُد و تَفَکَر فی قُدرهِ الربِ عَلَی العِبادِ وَ حِلمِه عَنهُم …»(= ای علی ، خشمگین نشو . هرگاه غضبناک شدی ، پس بنشین و دراین بیندیش که خداوند بربندگان قدرت دارد ؛ ولی به آنان حلم می ورزد…..) ( تحف العقول، ص 14 )